Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze powszechnie obowiązujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzone ROZPORZĄDZENIEM RADY MINISTRÓW z dnia 16 października 2006 r. w sprawie systemów wykrywania skażeń i właściwości organów w tych sprawach ( Dz. U. z 2006 nr 191 poz.1415)

Rodzaje alarmów, sygnały alarmowe

Treść komunikatów ostrzegawczych

Jednym z zadań obrony cywilnej jest rozbudowa systemu ostrzegania i alarmowania ludności o niebezpieczeństwach z powietrza, grożących skażeniach promieniotwórczych lub chemicznych, celem umożliwienia mieszkańcom ukrycia się w przygotowanych budowlach ochronnych /ukrycia, schrony/ lub pomieszczeniach piwnicznych przystosowanych do tymczasowego schronienia się i przebywania w okresie trwania zagrożenia.

1. Wyróżniamy następujące kategorie komunikatów alarmowych:
   • ostrzegające - przekazują informację o zagrożeniu uderzeniami z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach, są przekazywane przez organy wykrywające lub określające stan zagrożenia do organów odpowiedzialnych za alarmowanie i uprzedzanie,
   • alarmujące - przekazują ustalone wcześniej sygnały lub komunikaty informujące o bezpośrednim niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza i skażeń,
   • uprzedzające - informują o grożącym niebezpieczeństwie skażeń promieniotwórczych, chemicznych lub zakażeń biologicznych, przekazywane są z odpowiednim wyprzedzeniem.
2. Do ogłaszania / odwoływania alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia:
   • systemy alarmowe miast;
   • rozgłośnie lokalnego radia lub telewizji;
   • radiowęzły radiofonii przewodowej;
   • syreny alarmowe włączane przy użyciu centrali alarmowej;
   • sygnały alarmowe, informujące o rodzaju zagrożenia;
   • megafony znajdujące się na terenie PKP;
   • zastępcze środki alarmowe - dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp.
3. Do uniwersalnych zasad zachowania się obywateli w sytuacjach zagrożeń, ułatwiających adaptację do trudnych warunków należą:
   • szybkie działanie, ale bez paniki;
   • ciągłe słuchanie komunikatów radiowych;
   • zachowanie spokoju i prowadzenie możliwie normalnego życia;
   • udzielanie pomocy ludziom potrzebującym;
   • rozsądne korzystanie z zapasów;
   • słuchanie rad i poleceń osób uprawnionych do kierowania w sytuacjach zagrożeń (straż pożarna, policja, specjalistyczne grupy ratunkowe);
   • w razie konieczności bezdyskusyjne opuszczenie miejsca zamieszkania;
   • wyłączenie źródeł i odbiorników prądu i gazu oraz zabezpieczenie mienia.
4. Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych.

   Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwią opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu.

   Wyposażenie powinno zawierać:

   • żywność: mięso, owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy; cukier, sól i przyprawy; wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) - zapas na okres 3-5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
   • woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4-5 litrów na osobę na okres 3-5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25 % w ilości 1 kropla na litr wody);
   • odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać jedną zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
   • apteczka pierwszej pomocy: gaza; sterylne bandaże, w tym elastyczne; taśmy przylepne; nożyczki; chusta; termometr; środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany; mydło; rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
   • przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, gwizdek, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia - zestaw powinien być spakowany i gotowy do zabrania.
5. Zabezpieczenie domu

   Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat. Do takich przedsięwzięć należą:

   • przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętra;
   • zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
   • ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
   • stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej;
   • umieszczenie systemu ogrzewania oraz wentylacji na górnym piętrze lub poddaszu;
   • odpowiednie przymocowanie zbiorników z olejem, farbą itp., aby zapobiec ich przemieszczeniu i rozlaniu się zawartości w wypadku powodzi.
6. Rodzaje alarmów:
   • alarm powietrzny;
   • alarm o skażeniach;
   • uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami;
   • uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami.
   • uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska;